GGIS versie 5.2 (22-10-2019)

Over het Goois Geologisch InformatieSysteem (GGIS)
Het Goois Geologisch InformatieSysteem is een elektronisch fotoarchief van de Kwartairgeologie van het Gooi. Het bevat gegevens van tijdelijke geologische ontsluitingen in het Gooi, in GGIS aangeduid als waarnemingspunten. De ontsluitingen bestonden veelal uit bouwputten voor woningen of bedrijven. Per ontsluiting zijn meerdere foto's opgenomen. Zowel bij het waarnemingspunt zelf als bij elke foto is een korte toelichting opgenomen. De waarnemingspunten kunnen worden geselecteerd uit een lijst binnen GGIS alsook op een kaart. Als extra informatie is een artikel toegevoegd over de paleogeografische ontwikkeling van het Gooi. Dit artikel is voor een groot deel gebaseerd op de waarnemingspunten in GGIS.

Doelstelling GGIS
Het doel van GGIS is om geologische informatie over het Gooi, in de vorm van foto's en beschrijvingen, op een laagdrempelige manier via de PC toegankelijk te maken.

Globale functionele en technische opzet van GGIS
De technische grondslag voor GGIS wordt gevormd door een HTML-frame, waarin per punt en per foto de beschrijvende teksten staan weergegeven. Deze teksten worden éénmalig geïmporteerd vanuit een bronadministratie in Excel. Vanuit het HTML-script wordt gerefereerd aan de foto's, die als .JPG-bestanden in dezelfde directory staan opgeslagen. Functioneel werkt de applicatie als volgt: gebruiker begint in een basisscherm waarin het mogelijk is om waarnemingspunten uit een lijst te kiezen, dan wel punten op een kaartje van het Gooi aan te klikken. Als er een punt is geselecteerd, verschijnt de beschrijving van dit punt in beeld. Daarbij worden de miniaturen getoond van de bij dat punt beschikbare foto's. De miniaturen zijn eveneens aanklikbaar, bij aanklikken verschijnt de foto in vol formaat met daarbij de beschikbare toelichting. Bij een aantal foto's is ter verduidelijking een tweede foto bijgevoegd met daarop de fenomenen ingetekend.

Verantwoording waarnemingspunten en foto's
De waarnemingspunten zijn vooral bouwputten, die bezocht zijn in de periode 1998-2019. De bouwputten zijn ontdekt door persoonlijke waarneming of door tips van derden. De foto's vormen een selectie uit de totale collectie van gemaakte foto's. Alleen die waarnemingspunten en foto's zijn geselecteerd die aan de volgende voorwaarden voldeden:
-Er zijn één of meer foto's van het punt die kwalitatief goed genoeg zijn voor presentatie
-Op deze foto's zijn, voldoende duidelijk, geologische fenomenen zichtbaar
-Aan deze fenomenen kan een, naar huidig inzicht zinvolle, interpretatie worden gegeven

Verantwoording beschrijvingen
De beschrijvingen zijn gebaseerd op eigen visuele interpretatie en achtergrondkennis uit relevante literatuur, veelal aangevuld met resultaten van discussie met vakgenoten. Op enkele plekken zijn hellings/strekkingsmetingen verricht of eenvoudige korrelgroottebepalingen (zandlineaal) uitgevoerd. Deze beperkte wijze van onderzoeken betekent per definitie dat de beschrijvingen niet al te diep kunnen gaan en dat er fenomenen zijn waarvoor ook andere verklaringen denkbaar zijn.

Realisatie
Foto's en teksten: drs. S. Koopman, drs. G.H.J. Ruegg
Technische realisatie: drs. A. E. Pfeifer
Kwaliteitscontrole teksten: prof. dr. R. T. van Balen, Vrije Universiteit en drs. G. H. J. Ruegg

Copyright
Overname van teksten en foto's is uitsluitend toegestaan met vermelding van de navolgende referentie:
Koopman, S., A.E. Pfeifer en G.H.J. Ruegg, 2019; Goois Geologisch InformatieSysteem

Koppeling tussen lithogenetische/lithologische en lithostratigrafische aanduidingen
In de beschrijvingen bij de punten wordt over het algemeen gebruik gemaakt van aanduidingen voor afzettingen die lithogenetisch en deels lithologisch van aard zijn. De benamingen zeggen namelijk wat over de afzettingswijze van de sedimenten, en in sommige gevallen ook over de samenstelling van het sediment. Voorbeelden zijn dekzand, keileem en smeltwaterafzettingen. De officiële nomenclatuur van afzettingen is lithostratigrafisch, dat wil zeggen gebaseerd op de positie van pakketten ten opzichte van elkaar en op waarneembare verschillen in lithologie. De formele lithostratigrafie kent een hiërarchische indeling in formatie, laagpakket en laag.
In GGIS wordt gebruik gemaakt van de nieuwe lithostratigrafische indeling van TNO-NITG. Deze uitbreiding staat uitgebreid beschreven in "De ondergrond van Nederland" (TNO, 2003).
De koppeling tussen de lithogenetische/lithologische aanduidingen en de formele lithostratigrafische benamingen staat weergegeven in onderstaande tabel. Wanneer de oude en nieuwe benamingen van elkaar verschillen, zijn ter referentie ook de oude benamingen weergegeven.
Informele lithogenetische benaming
Formele lithostratigrafische benaming
Formatie
Laagpakket
Laag
Stuifzand
F. van Boxtel (voormalig F. v. Twente)
Lp. van Kootwijk
Dekzand, leemhoudend en zandig
F. van Boxtel (voormalig F. v. Twente)
Lp. van Wierden
Sandrafzettingen, smeltwaterafzettingen, sheet flow afzettingen, geulafzettingen
F. van Drente
Lp. van Schaarsbergen
-
Delta-afzettingen
F. van Drente
Lp. van Schaarsbergen
-
Keileem
F. van Drente
Lp. van Gieten
-
Rivierafzettingen Midden-Pleistoceen
F. van Urk
F. van Sterksel
-
-
Rivierafzettingen Vroeg-Pleistoceen
F. van Appelscha (voormalig F. v. Enschede)
-
-
Tabel: De koppeling tussen informele lithogenetische benamingen en formele lithostratigrafische benamingen.